Odpowiednio zbilansowana dieta ma wpływ na zdrowie człowieka w wielu jego aspektach. Ma ona również znaczenie w profilaktyce i przebiegu chorób układu krążenia. My wiemy, że zdrowe serce to zbożowe serce – dlaczego? Mówią o tym badania!

Choroby układu krążenia można zaliczyć do niechlubnego grona chorób cywilizacyjnych, do których również należą między innymi cukrzyca typu drugiego, czy otyłość[1]. Leczenie ich jest bardzo ważne, jednak badania naukowe pokazują, że przy odpowiedniej profilaktyce[2] można zmniejszyć ryzyko i czas ich wystąpienia. Aby postawić na zdrowie, należy zadbać nie tylko o regularną aktywność fizyczną, ale także odpowiednią dietę.

W chorobach układu krążenia szczególnie polecana jest dieta DASH[3] (Dietary Approaches to Stop Hypertension), która dedykowana jest walce z nadciśnieniem tętniczym. Chociaż nazwa odnosi się tylko do podwyższonego ciśnienia, jej stosowanie jest zalecane również w profilaktyce chorób serca. Co ciekawe, zajmuje też zaszczytne drugie miejsce w rankingu najlepszych diet świata z 2022 roku[4]. Na czym polega?

Dieta DASH to przede wszystkim nisko przetworzone produkty spożywcze, duża ilość warzyw i owoców, a także odpowiednio zbilansowane posiłki. Jej twórcy zwracają również uwagę, jak ważną rolę pełnią w niej produkty zbożowe. Zalecają, aby były one spożywane nawet do 6 – 8 porcji w ciągu dnia. W szczególności warto wzbogacić dietę o kasze i płatki. Ich dodatek do posiłków może znacznie zmniejszać ryzyko chorób serca[5].

Chociaż na choroby układu krążenia chorują przede wszystkim osoby dorosłe[6], szerzenie ich profilaktyki jest również niezwykle ważne wśród dzieci i młodzieży. Szczególnie dlatego, że właśnie w tym czasie budowane są nawyki żywieniowe, które będą kontynuowane i wzmacniane w przyszłości. Także w tej grupie wiekowej płatki zbożowe mają dobroczynne działanie, a ich dodatek do śniadania może zmniejszać ryzyko chorób układu krążenia[7]. Pełnoziarniste płatki śniadaniowe czy gryczanka z dodatkiem pysznych sezonowych owoców będzie nie tylko urozmaiceniem diety dziecka, ale dostarczy im też wielu ważnych do rozwoju składników odżywczych.

W przypadku chorób układu krążenia warto zwrócić szczególną uwagę na płatki owsiane. Ich dodatek do potraw nie tylko obniża stężenie cholesterolu całkowitego[8],[9], ale również ciśnienie krwi[10], dlatego zdecydowanie warto pamiętać o nich w codziennej diecie. Ze względu na swój uniwersalny smak mogą być świetnym składnikiem nie tylko śniadania, ale także obiadu czy szybkiej przekąski.

Kasza gryczana, jaglana, a może płatki owsiane lub jęczmienne? Na śniadanie, obiad czy lunch do pracy? Jakiejkolwiek formy nie wybierzesz, będziesz krok bliżej do zdrowego serca!

[1] Pabich, M., & Materska, M. (2019). Biological Effect of Soy Isoflavones in the Prevention of Civilization Diseases. Nutrients, 11(7), 1660.

[2] Genovesi, S., Giussani, M., Orlando, A., Battaglino, M. G., Nava, E., & Parati, G. (2019). Prevention of Cardiovascular Diseases in Children and Adolescents. High blood pressure & cardiovascular prevention : the official journal of the Italian Society of Hypertension, 26(3), 191–197.

[3] Appel L.J. i wsp.: A Clinical Trial of the Effects of Dietary Patterns on Blood Pressure. New Engl. J.Med.. 1997, 336; 1117-24,

[4] https://health.usnews.com/best-diet/best-diets-overall

[5] Aune D, Keum N, Giovannucci E, et al. Whole grain consumption and risk of cardiovascular

disease, cancer, and all cause and cause specific mortality: systematic review and doseresponse meta-analysis of prospective studies. Bmj 2016;353:i2716. doi:

10.1136/bmj.i2716 [published Online First: 20160614]

[6] Costantino, S., Paneni, F., & Cosentino, F. (2016). Ageing, metabolism and cardiovascular disease. The Journal of physiology, 594(8), 2061–2073. https://doi-1org-100001az50017.han3.wum.edu.pl/10.1113/JP270538

[7] Bel-Serrat S, Mouratidou T, Börnhorst C, et al. Food consumption and cardiovascular risk factors in European children: the IDEFICS study. Pediatr Obes 2013;8(3):225-36. doi: 10.1111/j.2047-6310.2012.00107.x [published Online First: 20121206]

[8] Connolly ML, Tzounis X, Tuohy KM, et al. Hypocholesterolemic and prebiotic effects of a whole-grain oat-based granola breakfast cereal in a cardio-metabolic „at risk” population. Frontiers in Microbiology 2016;7(NOV) doi: 10.3389/fmicb.2016.01675

[9] Gulati S, Misra A, Pandey RM. Effects of 3 g of soluble fiber from oats on lipid levels of Asian Indians – a randomized controlled, parallel arm study. Lipids Health Dis 2017;16(1):71. doi: 10.1186/s12944-017-0460-3 [published Online First: 20170404]

[10] Evans CE, Greenwood DC, Threapleton DE, et al. Effects of dietary fibre type on blood pressure: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials of healthy individuals. J Hypertens 2015;33(5):897-911. doi: 10.1097/hjh.0000000000000515